جوجیستوی برزیلی
این صفحه به معرفی هنر رزمی جوجیتسوی برزیلی اختصاص دارد. از سال ۲۰۰۶ تا سال ۲۰۱۸ به مدت ۱۲ سال (بجز وقفه‌های کوتاه) بصورت جدی این هنر رزمی را دنبال کرده‌ام. قبل از آن از سال ۱۹۹۷ تا سال ۲۰۰۵ نیز مشغول هنرهای رزمی مختلف به ویژه جودو و کاراته سبک کیوکوشین بوده‌ام. با توجه به اقبال ویژه‌ای که در سال‌های اخیر به جوجیتسو شده است، مخصوصا در قشر تحصیل‌کرده و به ویژه در میان مهندسین و مخصوصا مهندس‌های کامپیوتر، علاقمند هستم دانش و مهارت خود در این زمینه را با دوستان، همکاران و دانشجویان عزیز به اشتراک بگذارم.
چه کسانی به جوجیتسو علاقمند هستند؟
مارک زاکربرگ بنیان گذار فیس‌بوک و مدیرعامل شرکت Meta از آدم‌های معروف است که اخیرا خبر تمرین کردنش در این سبک بیرون آمده است (منبع). متفکر، فیلسوف و عصب‌پژوه مشهور Sam Harris نیز جوجیتسو تمرین می‌کند و چند مقاله در مورد فواید آن نوشته است. آقای Lex Fridman محقق معروف هوش مصنوعی و دارنده پادکست معروف در این زمینه نیز سالهاست که جوجیتسو کار می‌کند و کمربند مشکی جوجیستو است. لیستی از آدم‌های مشهور که جوجیتسو تمرین می‌کنند در اینجا آمده است. تعداد کارمندانی که جوجیستو تمرین می‌کنند در شرکت‌های بزرگی مثل گوگل و فیس‌بوک به اندازه‌ای زیاد است که کلاس‌های جوجیستو را داخل شرکت برگزار کرده و لباس با برند شرکت تولید کرده‌اند (منبع). وقتی در سیاتل تمرین می‌کردم بسیاری از هم‌تمرینی‌های من از مهندس‌ها و مدیران شرکت‌های گوگل، مایکروسافت، اسپیس ایکس و برخی نیز پزشک جراح بودند.
فلسفه جوجیستو
جوجیتسو در مرحله اول دانش و هنر حرکت موثر و کارای بدن انسان برای رسیدن به مقصود است (مثلا بلند شدن از روی زمین یا از توی ماشین). در مرحله دوم حرکت موثر و کارای بدن یک انسان در مقابل بدن انسانی دیگر که مقاومت می‌کند برای رسیدن به هدف (مثلا کنترل کردن، بیهوش‌کردن یا شکستن). بدلیل جایگشت‌های غیر قابل شمارش بدن دو انسان نسبت به هم و نسبت به زمین، هنوز تکنیک‌ها و فنون جدیدی ابداع می‌شوند. به دلیل پیچیدگی این هنر و نقش خلاقیت در آن است که آنرا شطرنج بدنی نامیده‌اند و در میان تحصیل‌کرده‌ها طرفداران زیادی پیدا کرده است.
جنبه جذاب دیگر این هنر ترکیب موثر بودن و امینت آن است. مثلا شاید شما سبک تای چی چوان را دیده باشید (البته من خودم در این سبک تمرین کرده‌ام و به آن علاقمند هستم). اما تمرکز این سبک روی برتری یافتن بر حریف نیست و در نتیجه شما در راستای برتری یافتن بر یک حریف تمرین نکرده و آموزش نمی‌بینید. اما در جوجیتسو شما حداکثر برتری را بر طرف مقابل که بیهوش کردن او یا شکستن اندام او است را هر جلسه تمرین می‌کنید. این ممکن است خواننده را نگران کند که این سبک خشنی است. درحالیکه اینگونه نیست. در سبک جوجیستوی برزیلی ضربه نداریم. همه حرکات در راستای کنترل کردن حریف و برتری یافتن بر او می‌باشد. در هنگام تمرین شما حریف را تا مرز بیهوشی یا مرز پارگی رباط پیش می‌برید. اما بصورت کنترل شده. در نهایت با متوجه شدن حریف از برتری شما با اشاره او شما از اول شروع می‌کنید. در نتیجه میزان امنیت این ورزش رزمی نسبت به میزان موثر بودن آن بسیار بسیار بالاست.
در مقابل هر از گاهی آدم با هنرجویانی مواجه می‌شود که ادعا می‌کنند فنونی را بلد هستند که چشمان حریف را کور کرده یا پوست صورت او را می‌کند یا درجا او را می‌کشد. اما هیچگاه عملا چنین تکنیکی را امتحان نکرده‌اند. اگر کرده بودند، الان در زندان بودند. همچنین ورزش‌های رزمی دیگری مثل بوکس هستند که بسیار موثر هستند ولی ضربه‌های پیاپی به سر باعث آسیب‌دیدگی آنها می‌شود.
در نتیجه می‌بینیم که ورزش جوجیستو ترکیب ظریفی از امنیت و موثر بودن را ارائه کرده که هنرجویان بسیاری را در سر تا سر جهان مجذوب خود کرده است.
جنبه دیگری از جوجیستو که برای من بسیار جذاب است شکستن غرور است. هر چقدر هم که کسی قوی باشد بالاخره باید یک روزی تسلیم شود. چون حرکات و تکنیک‌ها هم سریع و تصادفی نیست، نمی‌تواند ادعا کند که اتفاقی شد. همچنین شما هر کسی باشید، با هر مرتبه اجتماعی که داشته باشید، عرق شما با عرق هم‌تمرینی‌های شما قاطی خواهد شد. از این جهت افراد مغرور یا شکسته و خاکی می‌شوند یا ادامه نمی‌دهند. این بین هنرجویان این سبک معروف و شناخته شده است.
آخرین نکته اینکه به دلیل ضعف بدنی یکی از بنیان‌گذاران این سبک، تکنیک‌های این سبک (که از جوجیستوی ژاپنی منشعب شده) به گونه‌ای تغییر کرده‌اند که هنرجوی ضعیف با تکنیک بهتر بتواند بر هنر جوی سنگین‌تر و قوی‌تر پیروز شود. این ویژگی نیز از دلایل محبوبیت این سبک شده است.
دفاع شخصی
مبحث دفاع شخصی بسیار مفصل است. بطور کلی از آنجا که بیشتر درگیری‌های خیابانی به گلاویز شدن منجر می‌شود، هنرجویان جوجیتسو برای دفاع از خود در مقابل حریف آموزش ندیده معمولا موفق هستند. البته قطعا همه تکنیک‌های جوجیستو به درد دفاع شخصی نمی‌خورد و اگر کسی تنها هدفش دفاع شخصی باشد شاید راه‌های بهتری موجود باشد. اما باید این مساله را در نظر گرفت که دفاع شخصی فقط یادگیری تکنیک نیست، بلکه تمرین زیاد و مداوم سناریوهای دفاعی است. لذا اینکه کسی فکر کند چند ماه کلاس دفاع شخصی می‌رود و می‌تواند از خودش دفاع کند، قطعا اشتباه است.
منابع
جوجیستو هنر و دانشی است که با انجام دادن کسب می‌شود. با این وجود اساتید و منابعی هستند که اصول این هنر رزمی را به خوبی توضیح می‌دهند. بعضی از منابع مورد علاقه من در زیر آمده‌اند.
برای شرکت در کلاس چه لباس یا لوازمی نیاز است؟
جوجیتسو در دو بخش با یونیفورم (یا gi) و بدون یونیفورم (یا nogi) انجام می‌شود. با توجه به کنترل بیشتر با یونیفورم و همچنین تنوع تکنیکی بیشتر اکثر کلاس‌های جوجیستو با یونیفورم برگزار می‌شود (مثلا هفته‌ای یکبار هم nogi کار می‌کنند). همه تکنیک‌های nogi را با gi هم می‌توان اجرا کرد. ولی برعکس آن صادق نیست.
با توجه به اینکه خرید gi هزینه قابل توجهی دارد (شاید در حال حاضر بیشتر از یک میلیون تومان) لذا از هنرجویی که هنوز مطمئن نیست می‌خواهد این ورزش را ادامه بدهند، انتظار نمی‌رود چنین هزینه‌ای بکند. ولی اگر کسی قصد ادامه این ورزش را داشته باشد، توصیه می‌شود حتما لباس مخصوص تهیه بکند. لباس جوجیستو خیلی شبیه لباس جودو است. اگر لباس جوجیتسو با قیمت مناسب پیدا نکردید، لباس جودو هم قابل استفاده است.
در هر صورت چه لباس مخصوص تهیه بکنید، چه نکنید لازم است یک تی‌شرت چسبان (rashguard) پوشیده باشید. بهتر است جنس تی‌شرت به شکلی باشد که آب/عرق رو به خود جذب نکند که تا انتهای تمرین قابل استفاده باشد و همچنین چسبان باشد که مزاحم تمرین کردن نباشد. برای پایین تنه اگر لباس جودو/جوجیتسو دارید که همان شلوارش را استفاده کنید. اگر نه، می‌توانید یک شورت بلند (تا زانو) بپوشید. اگر خواستید زیر شورت می‌توانید rashguard تا مچ پا هم بپوشید.
کفش و جوراب هم درتمرین استفاده نمی‌کنیم.
حالا برای جلسه اول سخت نگیرید. هر لباس ورزشی که دارید بیارید. اگر مشکلی داشت در موردش صحبت می‌کنیم. تنها نکته‌ای که حتما رعایت کنید، تمیزی و نظافت لباس‌تون هست که هم‌تمرینی‌هاتون اذیت نشوند و خدایی نکرده کسی هم مریض نشه.
در کلاس چه می‌گذرد؟
کلاس‌های جوجیتسو بصورت سنتی سه بخش دارد. بخش اول نرمش و گرم کردن. در این بخش علاوه بر گرم کردن مثل شنا، شکم، اسکوات، ... که بین بسیاری از ورزش‌های مشترک است، حرکت‌هایی که علاوه بر افزایش قدرت عضلانی، حافظه عضلانی را هم بهبود می‌بخشد استفاده می‌شوند. این حرکت‌ها پایه بسیاری از تکنیک‌ها در جوجیتسو می‌باشند.
بخش دوم آموزش تکنیک و تمرین. در این بخش معمولا یک تکنیک جدید معرفی می‌شود. برای تمرین هنرجویان دو-به-دو جدا می‌شوند و در ابتدا تکنیک را همه بصورت آهسته اجرا کرده و استاد برای آنها رفع اشکال می‌کند. به تدریج حریف بر مقاومت خود می‌افزاید و هنرجو لازم است حرکت را روی حریفی که در حال مقاومت است اجرا کند. در صورت آمادگی هر دو هنرجو این مقاومت و تلاش برای اجرای تکنیک به صد در صد هم می‌رسد. این حالت در واقع یک حالت کنترل شده از مبارزه می‌باشد که در آن دو حریف فقط مجاز به انجام تکنیک معرفی شده یا دفاع در مقابل آن هستند.
بخش سوم مبارزه: مبارزه فقط برای هنرجویانی که استاد تشخیص بدهد به درجه‌ای از بلوغ و خود‌آگاهی حرکتی رسیده‌اند که به خود یا حریف تمرینی خود آسیب نمی‌زنند مجاز می‌باشد. رسیدن به این بلوغ برای هنرجویان مختلف زمان مختلفی به طول می‌انجامد. معمولا یک یا دو ماه برای اکثر هنرجویان کافی است. در این مدت چنانچه هنرجو علاقمند باشد و فرصت کافی وجود داشته باشد، مبارزه با استاد یا ارشد کلاس بلا مانع است.
چنانچه علاقمند به دریافت اطلاعات بیشتر در مورد تمرین جوجیستو هستید می‌توانید به من پیام دهید.
مدارک و گواهی‌نامه‌های استاد
عناوین گواهی‌نامه‌های رسمی من در هنرهای رزمی به شرح زیر است.
چنانچه علاقمند به جزئیات بیشتر در رابطه با سابقه من در هنرهای رزمی هستید این صفحه را ببینید.